Positief opvoeden tijdens de vakantie door Suzan. Joepie vakantie of toch niet? De kinderen zijn in ieder geval vrij en jij? Je hebt vast al meerdere ideeën over wat je met de vakantie wilt gaan doen maar voor het zover is moet je misschien eerst nog even werken of in ieder geval een heleboel regelen. Hoe houd je het dan gezellig in huis?
Aan de hand van 8 dilemma’s neem ik je mee in positief opvoeden tijdens de vakantie. Ik leg je uit waarom je beter voor de ene reactie kunt kiezen dan voor de andere en wat het effect ervan kan zijn. Vaak voelt het raar iets te veranderen in je opvoeding en vind je misschien dat ze maar gewoon moeten luisteren.
Wil je ander gedrag zien bij je kind? Dan kun jij niet blijven doen wat je altijd al deed, dan zul jij ook moeten veranderen in je aanpak.
Positief opvoeden tijdens de vakantie
De 8 dilemma’s op een rijtje
Dilemma 1: Straffen of belonen?
Tijdens de cursus Taakspel heb ik geleerd dat als je een bestraffing hebt gegeven er drie complimentjes moeten volgen voor een herstel van het positieve zelfbeeld en vertrouwen bij het kind. Dus kun je nagaan, hoe meer wij mopperen en straffen hoe minder zelfvertrouwen het kind krijgt. De hele dag complimentjes geven is nu ook weer niet de bedoeling. Maar vaker benoemen wat er goed gaat en zo positiviteit stimuleren is aan te raden, belonen dus voor positief opvoeden tijdens de vakantie. Hoe vaak doe jij dat?
Dilemma 2: Je bent stout of je doet stout?
Aansluitend op dilemma 1 heb je gelezen dat belonen beter is. Maar hoe beloon je? Door zo concreet mogelijk te benoemen wat je ziet en vanuit jezelf te spreken. Nu kan er bij belonen niet heel veel verkeerd gaan (je bent lief of je doet lief) maar bij straffen wel. Je bent stout is een oordeel. Je zegt niks over wat er gebeurd. Het lijkt een klein verschil maar het heeft een heel groot effect als je de opmerking verandert in: “Ik vind dat je stout doet.” Je kunt dan uitleggen wat er stout is in jouw ogen en vertellen wat je wel wilt zien (dilemma 3).
Dilemma 3: Een kind weet wel wat hij fout heeft gedaan of het is fijn als je de afspraak nog eens rustig herhaalt?
Er zijn zoveel regels in huis, die er vanuit je eigen opvoeding en waarden en normen zijn ingeslopen. Hiervan verwacht je dat een kind ze na vele herhalingen ook wel uit zichzelf zal gaan uitvoeren. Helaas. Een kind is egocentrisch en wil autonoom zijn. Dit wil zeggen dat hij uitgaat van zijn eigen ik en wat hij fijn vindt en wil. Een volwassenen is ook een autonoom wezen wat vanuit gezag, zijn ‘ik’ boven de ‘ik’ van het kind stelt (vanuit bescherming, opvoeding en veiligheid is dit natuurlijk noodzakelijk). Hier botst het. Vertel nog eens rustig aan je kind waarom je iets wilt en check ook even of hij het begrijpt én hoe hij er over denkt om positief opvoeden tijdens de vakantie een boost te geven.
Dilemma 4: Met een boos kind praten of een boos kind af laten koelen?
Met een boos kind praten heeft geen zin. Ga maar na, als jezelf boos bent lukt het je dan om de goedbedoelde adviezen te horen en jezelf op een rustige manier te uiten? Nee! Het enige wat je zult doen is terugvechten of jezelf afsluiten. Bij een kind werkt het net zo. Los van wat hij heeft gedaan, op het moment van de boosheid slaat hij op slot. De dingen die er daarna gebeuren zijn vanuit pure emotie er is geen rust om na te denken. Dus koel allebei af. Bespreek het voorval in rust zodat je er beide rustig boven kunt hangen. Maak afspraken voor de volgende keer en verval niet in verwijten. In het boek luisteren naar kinderen van Thomas Gordon, bekijk het hier, lees je hier meer over.
Dilemma 5: Waarom heb je dit gedaan of wat is er gebeurd?
Probeer het woordje waarom te vermijden als je iets wilt uitpraten. Waarom is een schuld vraag: “Waarom heb je dit gedaan? Waarom ben je zo boos?” Vaak is er geen reden maar is er een aanleiding dat er iets is gebeurd. Ook hierbij, net als bij dilemma 2, lijken de woorden erg op elkaar maar is het effect groots door de vraag te stellen: “Wat is er gebeurd?” Probeer de focus te leggen op het voorval en niet op de schuld. Ga niet uit van straf als je positief opvoeden tijdens de vakantie voor elkaar wilt krijgen. Ga voor een beloning als er goed wordt nagedacht over een oplossing.
Dilemma 6: Ga maar lekker spelen of weet je al waar je mee wilt gaan spelen?
We vinden het heel fijn als kinderen zich zelfstandig kunnen vermaken. Helaas zien we maar al te vaak dat op het moment dat jij je aandacht naar een vriend, je telefoon of het koken verplaatst, de kinderen je aandacht weer nodig hebben. Ga maar spelen is dan niet genoeg…een kleine investering moet je doen, aandacht geven en kijken of er een plan bedacht kan worden voor de komende tijd (10-30 min). Samen een klein beginnetje maken en dan een afspraak maken. Bij mijn zoon werkte het als ik zei: “Als de rand van de bank helemaal vol staat met auto’s dan kom ik kijken.” Heb je nog leuke ideeën nodig voor de vakantie, lees dan familiecamping in de achtertuin of zomervakantie 2020 erop uit tips.
Dilemma 7: Niet rennen of zachtjes lopen
Hierover heb ik al eens eerder een stuk geschreven, positief opvoeden of niet. Dit stuk is de moeite van het lezen waard. Spreek positief gewenst gedrag voor positief opvoeden tijdens de vakantie. Wat wil je wel?! Dit is voor je eigen communicatie een hele vooruitgang, het klinkt een stuk vriendelijker en je wordt er rustig van, want het werkt echt!
Dilemma 8: Aankondigen dat er iets gaat gebeuren of je kind verrassen?
Een verrassing lijkt leuk maar kan verkeerd uitpakken. Als je kind net ergens mee bezig was of je had er een andere voorstelling van, dan kan het enthousiasme tegenvallen. Dit betekent geen afkeuring maar iemand heeft tijd nodig om aan het idee te wennen. Vaak ik het doornemen van een dag of activiteit en je verwachtingen naar elkaar toe uitspreken helpend om er een fijne dag van te maken. “We gaan nu eten.” Stel dat jij nog net even dat mailtje af wilt typen of je kind wil nog net even die kleurplaat afmaken. Kondig een paar minuten van te voren aan wat je verwacht op welk moment zodat iedereen er zich op kan voorbereiden. Lukt het niet stel dan de vraag: “Hoeveel tijd heb je nog nodig?” Dan stem je af en blijft het gezellig.
Fijne vakantie allemaal, relax en stem af met elkaar!
Er staat een affiliate link in dit blog